مقبره استر و مردخای کجاست؟

هگمتانه یا همدان کنونی، تمدن و فرهنگ های غنی ایران باستان را در خود جای داده است و به همین دلیل در سال 2018، به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای آسیایی شناخته شده است.

این تمدن و جاذبه های کهن، فقط مربوط به فرهنگ غنی ایران یا آسیا نیست و مردمانی از سرتاسر جهان را به خود جذب می کند.

یکی از این بناهای تاریخی-مذهبی که داستان و افسانه های بسیاری درباره آن نقل شده است، مقبره استر و مردخای، دو تن از یهودیان زمان خشایارشاه است.

این آرامگاه برای یهودیان ایران و جهان، ارزش و احترام بسیاری دارد. در منطقه ای که این مقبره وجود دارد آرامستان یهودیان به چشم می خورد که طی گذشت زمان، بخش عمده ای از آن از بین رفته است.

در سفر به همدان و برای دسترسی آسان به جاذبه های دیدنی بسیار آن، می توانید از گزینه اجاره خودرو با راننده مجموعه کافه رنت استفاده کنید.

در ادامه، با مقبره استر و مردخای، یکی از زیارتگاه های یهودیان در همدان آشنا می شویم. پس همراه ما باشید.

درباره مقبره یهودی استر و مردخای

مقبره استر و مردخای که آرامگاه دو تن از یهودیان زمان خشایارشاه است در همدان قرار دارد.

این بنا، جزو دومین زیارتگاه های مهم ایران و جهان محسوب می شود که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

یهودیان معتقدند که نسبت استر و عموی او مردخای بعد از 15 نسل به حضرت یعقوب می رسد؛ به همین دلیل بعد از بیت المقدس به عنوان مهم ترین زیارتگاه یهودی به شمار می ‎رود.

جالب است بدانید که روی قبور این دو تن از یهودیان، مقبره های منبت کاری شده باشکوهی وجود دارد.

یکی از آن ها قدیمی تر و متعلق به استر و دیگری روی قبر مردخای، توسط استاد عنایت الله ابن حضرت قلی تویسرکانی از منبت کاران معروف زمان خود ساخته شده است.

تا به حال مرمت و بازسازی های متعددی بر روی این مقبره استر و مردخای صورت گرفته است.

در مرمتی که در سال 1980 صورت گرفت، تغییرات بسیار زیادی روی آن اعمال شد و بخشی از مصالح یا قسمت ها برای استحکام بیشتر تغییر کردند؛ اما همچنان سنگی 400 کیلویی، که مربوط به 2400 سال پیش است به چشم می خورد.

داستان تاریخی استر و مردخای در دربار شاهنشاهی خشایارشاه

چندین روایت درباره استر و مردخای وجود دارد؛ یکی از آن ها در کتاب استرو عهد عتیق آمده است.

بر اساس این داستان، «خشایارشاه» تصمیم به برگزاری یک جشن باشکوه در شوش می گیرد و از ملکه اش، «وشتی» می خواهد که با پوششی نامناسب در جشن شرکت کند؛ از آن جایی که وشتی زنی عفیف بوده از این درخواست سر باز می زند.

خشایارشاه که به دنبال ملکه ای دیگر بوده، توسط «مردخای» با «استر» که نام دیگر او هدسی بوده آشنا می شود و وی را به عنوان ملکه خود معرفی می کند؛ به سبب ایجاد این رابطه خویشاوندی، مردخای و استر در دربار، جایگاه ویژه ای را از آن خود کرده بودند.

مردخای، در همان سال های اول توانسته بود چندین توطئه علیه شاه را شناسایی و خنثی کند و موقعیت مناسبی را نزد شاه کسب کند؛ همین امر، موجب برانگیختن حسادت «هامون» شده بود.

به طوری که هامون دستور داده بود تا تمامی یهودیان را قتل عام کنند. استر و مردخای که از این توطئه آگاه شده بودند با وساطت پیش شاه ایران از رخداد این حادثه جلوگیری نمودند.

به همین سبب یهودیان در 15 آذرا (در گاهشمار کلیمیان) یعنی اواخر اسفند و اوایل فروردین در مقبره گردهم می آیند و این روز باشکوه برای یهودیان را جشن می گیرند.

معماری و جزئیات بنای مقبره استر و مردخای

ظاهر کلی این بنا شبیه به معماری اسلامی است و عمده مصالح استفاده شده در آن، سنگ و آجر هستند. بنا بر اسناد موجود، قدمت این آرامگاه تا بخش زیرین گنبد، حدود 2500 سال است؛ قسمت گنبد، که بعدها به آن اضافه شده، مربوط به قرن هشتم هجری قمری است.

قسمت های مختلف بنا شامل: مدخل ورودی، دهلیز، مقبره، ایوان و شاه نشین است. در اتاق کناری مقبره، یک اتاق با صندلی و میز در دو طرف وجود دارد که مربوط به مراسم دعای یهودیان است.

با ورود از یک در فلزی وارد حیاط مقبره خواهید شد؛ ساختمان بنا دقیقا روبه روی شما با ظاهری سنگی، نمایان خواهد بود.

برای ورود به مقبره نیاز است از در اصلی ساختمان عبور کنید؛ پس از گذر از یک در سنگی، وارد تالار می شوید و با عبور از یک اتاق تودرتو به اتاق مقبره می رسید.

دو مقبره در کنار هم قرار دارند که یکی منبت کاری بیشتری روی آن دیده می شود و مربوط به استر، ملکه خشایار شاه است.

مقبره دیگر که با چوب آبنوس ساخته شده، مربوط به عموی استر، یعنی مردخای است که قدمت آن به 1300 سال پیش بازمی گردد.

بالای مقبره و روی دیوارهای اطراف، جملاتی به زبان عبری نوشته شده است. پارچه های روی مقبره ها مربوط به نذورات یهودیان برای این زیارتگاه است.

بازدید از مقبره استر و مردخای

این بنای باشکوه و زیارتگاه یهودیان، در همدان، شهر تاریخ و تمدن ایران و جهان و در منطقه ای که محل سکونت یهودیان بوده، واقع شده است.

در اطراف این مقبره و در خیابان ها و گوشه کناره ها هنوز هم آثار متعدد به جامانده از یهودیان با قدمتی 1000 ساله به چشم می خورد.

برای رسیدن به این مقبره، نیاز است تا از میدان امام خمینی همدان وارد خیابان شریعتی شوید که محلی قدیمی به شمار می رود و بناهای قاجاری در آن دیده می شوند.

مقبره استر و مردخای دقیقا رو به روی حوزه علمیه واقع در این خیابان قرار دارد. در این محله تاریخی و مذهبی، آرامگاه یهودیان نیز وجود دارد.

کلام پایانی

همدان که به پایتخت فرهنگ و تمدن ایران شهرت دارد، غنی از آثار باستانی و مذهبی–تاریخی ایرانیان و ادیان مختلف است که همگی جزو آثار ملی هستند.

سالانه گردشگران بسیاری به این هنرهای ناب و اصیل معماری و تاریخی جذب می شوند.

در اطراف مقبره استر و مردخای که محله یهودیان ساکن همدان و از مناطق تاریخی این شهر محسوب می شود، آثار باستانی و مذهبی مختلفی وجود دارند که هر یک داستان و افسانه ای را نقل می کنند.

اگر به تاریخ و آثار اصیل و باشکوه ایران باستان علاقه مند هستید، پیشنهاد می کنیم با خودرو شخصی به پایتخت تمدن ایران سفر کنید تا بتوانید از تمامی این جاذبه های کهن بازدید نمایید.

کافه رنت، موسسه اجاره بهترین خودروهای ایرانی و خارجی با طیف اقتصادی متفاوت، همراه شما است تا یک سفر تاریخی و تفریحی را همراه با خانواده و دوستان خود داشته باشید.