تخت رستم کجاست؟

شهرستان شهریار، یکی از شهرهای استان تهران است که آثار تاریخی زیادی در آن وجود دارد؛ قدمت بعضی از این آثار، به هزاره سوم قبل از میلاد مسیح می رسد.

از جمله آن ها، می توان به آتشکده تخت رستم که در کوهی با همین نام واقع شده است، اشاره کرد. قدمت این بنا، به دوره ساسانی باز می گردد و از آتشکده های مهم آن زمان محسوب می شود.

این آتشکده که برای مراسمات مذهبی، به جا آوردن آیین های زرتشتی و برافروختن آتش کاربرد داشته، در سال 1316، در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آتشکده تخت رستم، در نزدیکی روستای قجر و در 20 کیلومتری غرب شهریار واقع شده است. این شهرستان، به نگین سرسبز غرب تهران شهرت دارد؛ بنابراین، در مسیر رسیدن به این بنای تاریخی، می توانید از تماشای دشت های سرسبز و باغ های متعدد آن لذت ببرید.

اگر به دنبال یک تفریح برای آخر هفته و روزهای تعطیل هستید؛ این بنای زیبا و پر راز و رمز را که در نزدیکی مرکز تهران است، به یاد داشته باشید.

در صورت تمایل، می توانید برای دسترسی آسان تر به این اثر تاریخی و بازدید از دیگر دیدنی های اطراف آن، اقدام به اجاره خودرو از مجموعه بزرگ کافه رنت کنید. در ادامه، همراه ما باشید تا با جزئیات بیشتری از این آتشکده کهن، آشنا شویم.

معرفی تخت رستم شهریار

همان طور که پیش تر اشاره کردیم، آتشکده تخت رستم، یکی از آتشکده های بسیار مهم دوره ساسانی است؛ که در نزدیکی روستای قجر، بخش جوقین، بر فراز قله کوه رستم قرار دارد. از این آتشکده، برای برگزاری مراسمات دین زرتشت، عبادت و همچنین برافروختن آتش استفاده می شد.

قدمت تمدن در شهریار تهران به حدود 6000 سال پیش باز می گردد. باستان شناسان شاخصی چون ماکسیم سیرو، ویداگودار و آندره کودا آثار باستانی بسیاری را در این منطقه کشف نموده اند؛ اما به دلیل اینکه کاوش های باستان شناسی در منطقه تخت رستم صورت نگرفته، قدمت دقیقی نیز برای آن تعیین نشده است. در حال حاضر، قدمت آن را به دوران ساسانی و اشکانی نسبت می دهند.

نام این بنا، پس از حمله اعراب به ایران، به تخت رستم تغییر یافت تا مورد تخریب قرار نگیرد. دو نظریه برای قدمت این آتشکده وجود دارد؛ مورد اول، این است که احتمالا دستور ساخت این بنا را، موبد مازیار فوجیانا، در دوران ساسانی داده است. دیگری اینکه براساس مشاهدات، احتمال می رود که قدمت آن، به در دوران اشکانیان باز گردد.

در طی سال های گذشته نیز یک محوطه باستانی، به وسعت 10 هزار هکتار، در دامنه شرقی تخت رستم، کشف شده است. در سال 1375، فیلم مردان آنجلس را در این آتشکده ضبط کردند؛ همچنین این کوه، به عنوان لوکیشن فیلم ملک سلیمان نیز مورد استفاده قرار گرفت.

در ایام مختلف سال، گردشگران داخلی و خارجی زیادی از این آتشکده بازدید می کنند. چنانچه می خواهید با دوستان و نزدیکان خود به بازدید از این اثر تاریخی بپردازید، می توانید از خدمات سفر گروهی به تهران مجموعه کافه رنت استفاده کنید.

ویژگی های تخت رستم شهریار

این آتشکده، بر روی کوه مخروطی شکل تخت رستم، به ارتفاع 1318 متر ساخته شده است؛ که به عنوان بلندترین کوه در جنوب غربی شهرستان شهریار شناخته می شود. سنگ های کوه تخت رستم، اغلب از جنس سنگ های آتشفشانی و آندزیت هستند. بنابراین، در ساخت این بنا، از مصالحی چون ملات گچ و سنگ استفاده شده است.

پس از حمله اعراب و ورود اسلام به ایران، تمامی آتشکده ها تخریب شدند. همچنین معماری آن ها، که به صورت دو یا چهار ایوانی، دارای سقف های گنبدی، رواق سازی و با ستون هایی در پیرامون بود، تغییر یافت. سپس به مسجد و محلی برای عبادت مسلمانان تغییر کاربری دادند.

این آتشکده از دو تخت گاه (سکو) تشکیل شده است؛ یکی بر فراز قله کوه و دیگری کمی پایین تر قرار دارد. تخت گاه اول، برای پیروان دین زرتشت و برافروختن آتش و تخت گاه دوم، برای انجام مراسمات مذهبی زرتشتیان توسط موبدان، کاربرد داشته است.

حدود 15 متر پایین تر از تخت گاه دوم، بنای گنبدی شکل، با ارتفاع حدود 238 سانتی متر وجود دارد؛ که احتمالا جایگاه آتش مقدس بوده است.

معماری این جایگاه، با وجود دو دهانه ورودی که با طاق هایی شکل گرفته اند، به روش معماری پس از اسلام است. حجره هایی دایره ای و از جنس سنگ، در میانه محوطه وجود دارد که محلی برای روشن نمودن آتش بوده است. طبق تحقیقاتی که باستان شناس آنوبانینی انجام داده، این آتش در شب، از فاصله 150 کیلومتری مشخص بوده است.

آتشکده تخت رستم، دارای 3 جایگاه برای عبادت و افروختن آتش بوده است. اولین جایگاه واقع در پایین کوه، برای عبادت موبدان زرتشتی بود؛ امروزه، اثری از آن نیست. در دامنه کوه، دومین جایگاه، که به طور مرموزی ساخته شده، قرار دارد؛ امروزه، فقط سقف و ستون آن باقی مانده است. سومین جایگاه، در بالای قله، تنها برای ورود موبد ارشد بوده است.

پس از حمله اعراب، این مکان به طور کامل تخریب شد. از بقایای این سازه تاریخی، یک تخته، در ارتفاع حدودا 40 متری از کف جلگه و در دامنه یک تپه باقی مانده است.

بهترین زمان بازدید از تخت رستم شهریار

همان طور که پیش تر اشاره کردیم، شهرستان شهریار به نگین سرسبز غرب تهران شهرت دارد. بنابراین، بهترین زمان برای بازدید از آتشکده تخت رستم، فصل بهار و اوایل پاییز است؛ در فصل بهار با سرسبزی دشت های این منطقه و در فصل پاییز، با درختان رنگارنگ آن، شگفت زده خواهید شد.

مسیر رسیدن به این بنای تاریخی، بسیار زیبا و پوشیده از گیاهان، باغ های میوه متعدد و درختان کهنسال است؛ که قدم زدن در مسیر را لذت بخش تر می کنند.

کلام آخر

آتشکده تخت رستم در شهریار تهران، در انتهای مسیری مملو از درختان سر به فلک کشیده، باغ های سرسبز و استراحتگاه های قدیمی قرار دارد؛ که برای یک گردش تاریخی و تفریحی گزینه بسیار مناسبی است.

این آتشکده که مربوط به دوران ساسانیان می شود، یکی از جاذبه های گردشگری استان تهران محسوب می شود. تاکنون باستان شناسان شاخصی از جای جای دنیا برای کشف راز و رمز آن کاوش های فراوانی انجام داده اند.

مسیر سرسبز با پوشش گیاهی متنوع، آب و هوای این بخش را از مرکز تهران مستثنی کرده است. شما می توانید با اجاره یک خودرو مناسب و راحت، لذت این گردش تفریحی و تاریخی را برای خود و همراهانتان به یاد ماندنی تر کنید. کافه رنت، دراین مسیر همراه و همسفر شما خواهد بود.